Η κράτηση του αλλοδαπού κατά τη Διοικητική απέλαση. (1ο Μέρος)
Σε προηγούμενη αρθρογραφία αναλύσαμε εν συντομία τον διαχωρισμό της Διοικητικής από την Δικαστική απέλαση. Έπειτα από την εισαγωγή του νέου Ποινικού Κώδικα στην ελληνική έννομη τάξη με τον Ν. 4637/2019 και την κατάργηση της δικαστικής απέλασης, η πλειοψηφία των απελάσεων εντοπίζονται σε περιπτώσεις αλλοδαπών οι οποίοι στερούνται νομιμοποιητικών εγγράφων.
Παρατηρείται αρκετά συχνά το φαινόμενο να συλλαμβάνονται και να κρατούνται άδικα υπήκοοι τρίτων χωρών ,στο πλαίσιο υλοποίησης και εκτέλεσης των αποφάσεων διοηκητικής απέλασης, αν και θα μπορούσε να ακολουθηθεί μια εξ ίσου νόμιμη και λιγότερο “ακραία” διαδικασία.
Στον παρόν άρθρο θα επιχειρηθεί εν συντομία να καταγραφούν οι λόγοι για τους οποίους διατάσσεται η διοκητική απέλαση, που εδράζεται η νομιμοποίηση της κράτησης του αλλοδαπού, καθώς και ποια είναι τα μέσα άμυνας του.
- Η Διοκητική απέλαση
Η διοκητική απέλαση μπορεί να επιβληθεί από τις αρμόδιες αρχές σε υπήκοο τρίτης χώρας όταν:
-
εχει καταδικασθεί τελεσίδικα σε ποινή στερητική της ελευθερίας τουλάχιστον ενός (1) έτους ή, ανεξαρτήτως ποινής για ορισμένα εγκλήματα τα οποία έχουν αξιολογηθεί από τον Ελληνα νομοθέτη ως ιδιαιτέρως επικίνδυνα με υψηλή κοινωνική και ηθική απαξία,
- έχει παραβιάσει τις διατάξεις του Κώδικα Μετανάστευσης για την είσοδο, διαμονή και κοινωνική ένταξη υπηκόων τρίτων χωρών στην Ελληνική Επικράτεια,
- η παρουσία του στο ελληνικό έδαφος συνιστά κίνδυνο για τη δημόσια τάξη ή την ασφάλεια της χώρας,
- η παρουσία του στο ελληνικό έδαφος συνιστά κίνδυνο για τη δημόσια υγεία, επειδή πάσχει από λοιμώδες νόσημα ή ανήκει σε ομάδα ευάλωτη σε λοιμώδεις ασθένειες
2. Η κράτηση του αλλοδαπού.
Σύμφωνα με το άρθρο 30 του Ν. 3907/2011 ο αλλοδαπός υπήκοος της τρίτης χώρας δύναται να κρατηθεί προς υλοποίησης της απόφασης απέλασης ή επίστροφής στην χώρα καταγωγής – προέλευσης τους μόνο για τις περιοριστικά κάτωθι αναφερόμενες περιπτώσεις.
- Κίνδυνος φυγής: Ως κίνδυνος διαφυγής δύναται να θεωρηθεί η βάσιμη εικασία, η οποία στηρίζεται σε αντικειμενικά κριτήρια, ότι ο υπήκοος τρίτης χώρας μπορεί να διαφύγει προς αποφυγή της εκτέλεσης της εις βάρος του απόφασης
- Αποφυγή – παρεμπόδιση της προετοιμασίας επιστροφής ή της διαδικασίας απομάκρυνσης: Ο αλλοδαπός με ενέργειες του παρεμποδίζει την διαδικασία επιστροφής του ή απομάκρυνσης στην χώρα καταγωγής του και εξ΄ αυτού του γεγονότος κρίνεται αναγκαία η κράτηση του.
- Λόγοι εθνικής ασφάλειας – Δημόσιας τάξης: Για να θεμελιωθεί η κράτηση στον συγκεκριμένο λόγο οι αρμόδιες αρχές οφείλουν να διαπιστώσουν ότι ο κίνδυνος που αντιπροσωπεύει ο αλλοδαπός για την δημόσια τάξη ή την εθνική ασφάλεια είναι τέτοιου βαθμού που να δικαιολογεί την στέρηση της ελευθερίας του, όπως επιτάσσει και η αρχή της αναλογικότητας.
3. Τα μέσα άμυνας.
Ο πληρεξούσιος Δικηγόρος του συλληφθέντος αλλοδαπού διαθέτει στο νομικό του οπλοστάσιο συγκεκριμένες επιλογές που του επιτρέπουν να εκθέσει τα επιχειρήματα του τόσο ενώπιον των Διοικητικών όσο και των Δικαστικών αρχών.
Α) Οι αντιρρήσεις ενώπιον του Αστυνομικού Διευθυντή Αλλοδαπών.
Για να αμυνθεί κατά της κράτησής του, ο αλλοδαπός θα πρέπει καταρχήν να υποβάλει τις αντιρρήσεις του εντός σαράντα οκτώ (48) ωρών από την στιγμή της σύλληψής του και πριν την έκδοση απόφασης κράτησης εις βάρος του ενώπιον της αρχής που είναι αρμόδια για την έκδοση της απόφασης απέλασης ή της διοικητικής πράξης επιστροφής. Με τις αντιρρήσεις του αυτές, ο αλλοδαπός θα πρέπει να εκθέτει εμπεριστατωμένα τους λόγους που συνηγορούν υπέρ του ότι δεν είναι ύποπτος φυγής, τους οποίους οφείλει να αποδείξει με κάθε πρόσφορο μέσο (όπως λ.χ. έγγραφα που αποδεικνύουν την μακροχρόνια νόμιμη διαμονή του, μισθωτήριο, σύμβαση εργασίας, βεβαιώσεις σπουδών, πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης, πιστοποιητικό γέννησης τέκνου κ.ο.κ).
Β) Οι αντιρρήσεις ενώπιον του Προέδρου Πρωτοδικών.
Η συγκεκριμένη επιλογή ενεργοποιείται σε περίπτωση που παρέλθει άπρακτη η σαράντα οκτώ (48) ωρών προθεσμία για την άσκηση αντιρρήσεων ενώπιον της αρμόδιας αρχής. Η ρύθμιση αυτή που εισήχθη με το άρθρο 76 παρ.3 Ν. 3386/2005 ήρθε για να προστατέψει τον αλλοδαπό από αυθαίρετες κρίσεις της Διοίκησης και να του παρέχει το όχημα πρόσβασης του στην Ελληνική Δικαιοσύνη. Ο υπήκοος τρίτης χώρας, ανάλογα με την αιτιολογία της απόφασης κράτησης, καλείται να αποδείξει έτι μια φορά ότι δεν συντρέχουν στο πρόσωπο του οι προαναφερόμενοι λόγοι κράτησης. Σε περίπτωση που γίνουν δεκτές οι αντιρρήσεις , ο αλλοδαπός αφήνεται ελεύθερος και του χορηγείται προθεσμία προς οικιοθελή αποχώρηση, η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει τις τριάντα (30) ημέρες.
Διευκρινίζεται ότι η αποδοχή των αντιρρήσεων δεν ασκεί ΟΥΔΕΜΙΑ έννομη συνέπεια στην απόφαση απέλασης, για την οποία ο αλλοδαπός πρέπει να εκκινήσει διαφορετικές διαδικασίες.