Μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού: Απαλλάσσονται από την στρατιωτική θητεία;
H σκληρή δεκαετία της οικονομικής κρίσης που βίωσε η χώρα μας, οδήγησε στο λεγόμενο “brain drain”, ήτοι την διαρροή του επιστημονικού δυναμικού της χώρας προς περιοχές εκτός της ελληνικής επικράτειας. Νέοι, πολλά υποσχόμενοι, αποφασίζουν να δοκιμάσουν την τύχη τους στο εξωτερικό προσδοκώντας ένα καλύτερο μέλλον. Αρκετοί εξ΄ αυτών χαράσσουν μια αξιομνημόνευτη επαγγελματική πορεία και αποφασίζουν να οικοδομήσουν την καινούρια τους ζωή μακριά από την πατρίδα μας. Η υποχρέωση στράτευσης τους όμως “καιροφυλακτεί”, αποτρέποντας τους να ονειρεύονται μακροπρόθεσμα
Το πρόβλημα σχετικά με την υποχρέωση στράτευσης είναι, λοιπόν, πιο σύνθετο από αυτό που είχε να αντιμετωπίσει ο νομοθέτης του 2005, όταν δηλαδή εισήχθη ο ισχύων στρατολογικός μας νόμος ν. 3421/2005, καθώς οι νέοι οφείλουν να αφήσουν την οικονομική και προσωπική τους ζωή, έστω και προσωρινά, με άγνωστες για αυτούς συνέπειες.
1.Τι προβλέπει ο Νόμος περί Στρατολογίας των Ελλήνων.
Σύμφωνα με το άρθρο 1 του Ν.3421/2005, όλοι οι Έλληνες, από την 1η Ιανουαρίου του έτους κατά το οποίο διανύουν το δέκατο ένατο έτος μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του έτους κατά το οποίο συμπληρώνουν το τεσσαρακοστό πέμπτο έτος της ηλικίας τους, έχουν υποχρέωση στράτευσης στις Ένοπλες Δυνάμεις, σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου αυτού. Η διάρκεια της θητείας και ο τρόπος εκπλήρωσης μπορεί να ποικίλει και να διαφοροποιείται από παράγοντες, όπως η ηλικία, η κατάσταση υγείας, η οικογενειακή κατάσταση ακόμα και η ιδεολογία του υποψήφιου στρατεύσιμου. Στο παρόν άρθρο θα εξετάσουμε εν συντομία την περίπτωση των μονίμων κατοίκων του εξωτερικού, όπως αυτή ρυθμίζεται στο άρθρο 25 παρ. 1 του ν. 3421/2005.
2. Πως χαρακτηρίζεται κάποιος ως μόνιμος κάτοικος εξωτερικού.
I. Προϋποθέσεις.
1α) Ο στρατεύσιμος πρέπει να έχει κύρια και μόνιμη εγκατάσταση στο εξωτερικό για ένδεκα (11) τουλάχιστον συνεχόμενα έτη, σε μία ή περισσότερες χώρες.
ή
1β) Να έχει βιοποριστική εγκατάσταση και κατοικία στο εξωτερικό για επτά (7) τουλάχιστον συνεχόμενα έτη, σε μία ή περισσότερες χώρες.
ΚΑΙ
2) Η παραμονή του στην ελληνική επικράτεια δεν πρέπει να υπερβαίνει το χρονικό διάστημα των 6 μηνών, συνεχόμενα ή διακεκομμένα, εντός του ιδίου ημερολογιακού έτους.
II. Τρόπος απόκτησης της ιδιότητας.
Ο μόνος τρόπος απόδειξης της κτήσης της στρατολογικής ιδιότητας του μονίμου κατοίκου του εξωτερικού είναι η απόκτηση του πιστοποιητικού μονίμου κατοίκου εξωτερικού.
Ως αρμόδια αρχή για τη χορήγηση του πιστοποιητικού μόνιμου κατοίκου εξωτερικού, ορίζεται η ελληνική προξενική αρχή (Προξενείο, προξενικό γραφείο Πρεσβείας κτλ.) στην περιφέρεια της οποίας έχει ο αιτών την κατοικία του κατά την υποβολή της αίτησης.
Αν δε, είχε περισσότερες κατοικίες στο εξωτερικό, σημασία έχει η τελευταία χρονικά, όπου θα πρέπει να απευθυνθεί ο στρατεύσιμος.
III. H απώλεια της ιδιότητας του κατοίκου εξωτερικού.
Η ιδιότητα του μονίμου κατοίκου του εξωτερικού δύναται να απωλεσθεί σε δύο περιπτώσεις:
α) απέλασης από την χώρα διαμονής του στο εξωτερικό,
ή
β) παραμονή στην ελληνική επικράτεια πέρα του χρονικού διαστήματος των 6 μηνών, συνεχόμενα ή διακεκομμένα, εντός του ιδίου ημερολογιακού έτους, η οποία ισοδυναμεί νομικά με επαναπατρισμό.
Στην δεύτερη περίπτωση, η επιστροφή στην Ελλάδα των απόδημων πριν το 45ο έτος της ηλικίας τους θα σημάνει αναβίωση των στρατιωτικών τους υποχρεώσεων και μάλιστα πλήρης. Βέβαια, ανεξαρτήτως άλλων λόγων που μπορούν να συντρέχουν στο πρόσωπο όσων επιστρέφουν στην Ελλάδα και που οδηγούν σε μείωση ή απαλλαγή της θητείας, με τη συμπλήρωση του 33 έτους της ηλικίας του, κάθε στρατεύσιμος μπορεί να υπηρετήσει για διάστημα μόλις 20 ημερών και να εξαγοράσει το υπόλοιπο της ολόκληρης ή μειωμένης θητείας του (αρθ. 57 Ν. 3421/05 ως ισχύει).
3. Έννομες Συνέπειες.
Ο χαρακτηρισμός του στρατεύσιμου ως μονίμου κατοίκου εξωτερικού, τον απαλλάσσει από τις διοικητικές και ποινικές κυρώσεις που προβλέπει η νομοθεσία μας για τους ανυπότακτους, Η εξαίρεση από τις προσκλήσεις για κατάταξη ισχύει όμως αναδρομικά, για αυτές δηλαδή τις κλήσεις στις οποίες δεν εμφανίστηκε μέχρι να την αποκτήσει.
Αυτό δημιουργεί σωρεία προβλημάτων καθώς μέχρι την συμπλήρωση των παραπάνω ορίων ο στρατεύσιμος εξακολουθεί να καλείται στις μονάδες κατάταξης, να του επιβάλλονται διοικητικές κυρώσεις όπως αυτή του προστίμου ανυποταξίας των έξι χιλιάδες (6.000) ευρώ αλλά και να κινούνται εναντίον του ποινικές διαδικασίες ως ανυπότακτου (άρθρο 32 του ν. 2287/1995 “Στρατιωτικός Ποινικός Κώδικας”).
Εξ΄ αυτού του λόγου, κρίνεται απαραίτητη η συνδρομή ενός εξειδικευμένου, στα στρατολογικά ζητήματα, δικηγόρου, ο οποίος θα μπορεί να κατευθύνει κατάλληλα τον ενδιαφερόμενο, ώστε να αποφευχθούν δυσάρεστες επιπλοκές.