Απαλλαγή από την υποχρέωση στράτευσης. Νομοθετικό πλαίσιο και διαδικασία

Σε προηγούμενη ανάρτηση μας εξετάσαμε την περίπτωση των μονίμων κατοίκων εξωτερικού, οι οποίοι, υπό προϋποθέσεις, δύναται να απαλλαχθούν από την υποχρέωση στράτευσης.Εκτός από την προαναφερόμενη περίπτωση, το άρθρο 13 του Ν. 3421/05 περί “Στρατολογία των Ελλήνων και άλλες διατάξεις” καθώς και πληθώρα υπουργικών αποφάσεων ρυθμίζουν τις περιπτώσεις κατά τις οποίες δύναται να απαλλαχθεί ο υποψήφιος στρατευόμενος από την υποχρέωση του να υπηρετήσει στις ένοπλες δυνάμεις.

1. Λόγοι υγείας (αρθ.14 ν. 3421/2005). Επρόκειτο για τον συνηθέστερο στην πράξη λόγο απαλλαγής. Αρχικά προβλέπεται αναβολή διάρκειας έως (2) δύο έτη, η οποία μπορεί να χορηγηθεί τμηματικά ( δηλ. ανά έτος ή εξάμηνα) από τις αρμόδιες υγειονομικές επιτροπές και τα ειδικά στρατολογικά συμβούλια. Έπειτα από την πάροδο της διετίας ο υπόχρεος προς στράτευση θα κριθεί οριστικά αν θα απαλλαγεί από την υποχρέωση του ή αν θα κληθεί εκ νέου για κατάταξη . Η ratio της συγκεκριμένης νομοθετικής πρόβλεψης σχετίζεται άμεσα με την πιθανότητα ιάσεως του προβλήματος υγείας του στρατεύσιμου. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, που λόγω της φύσεως της ασθένειας δεν προβλέπεται πιθανότητας ίασης, ΜΟΝΟ η αρμόδια υγειονομική επιτροπή δύναται να χορηγήσει την απαλλαγή πριν την πάροδο της διετίας.

 2.Αμετάκλητη καταδίκη από ποινικό δικαστήριο σε κάθειρξη ή σε ποινή που για τους στρατιωτικούς συνεπάγεται καθαίρεση. ​Βασική προϋπόθεση εφαρμογής του συγκεκριμένου λόγου απαλλαγής είναι να μην επακολούθησε αμνηστία, χάρη ή παραγραφή της ποινής με άρση των συνεπειών της καταδίκης. Απαιτείται δηλαδή η επιβληθείσα ποινή να είναι εκτελεστή κατά τις διατάξεις του Ποινικού Κώδικα και της Ποινικής Δικονομίας.

 3.Λόγοι που σχετίζονται με ευάλωτες – ευπαθείς οικογένειες. Τα παρακάτω πρόσωπα για λόγους κοινωνικής επιείκιας δεν υπηρετούν στις ένοπλες δυνάμεις.

• Ο πατέρας τριών ή περισσότερων ζώντων τέκνων.
• Ο μόνος ή μεγαλύτερος γιος γονέων που έχουν πεθάνει, ο οποίος έχει ένα τουλάχιστον άγαμο και ανήλικο ή άγαμο και ανίκανο για κάθε εργασία αδελφό ή αδελφή.
• Ο χήρος πατέρας ενός τουλάχιστον ζώντος ανηλίκου ή ανίκανου για κάθε εργασία άγαμου τέκνου.
• Ο πατέρας ενός τουλάχιστον ζώντος ανήλικου ή ανίκανου για κάθε εργασία άγαμου τέκνου που έχει σύζυγο ανίκανη για κάθε εργασία.

4.Όσοι μονάζουν σε Μονή του Αγίου Όρους ή στη Μονή του Πατριαρχείου των Ιεροσολύμων. Σε περίπτωση απώλειας της ιδιότητας του μοναχού επαναενεργοποιείται εκ νέου η υποχρέωση στράτευσης.

5.Όσοι πολιτογραφήθηκαν ΄Ελληνες με τιμητική πολιτογράφηση. Η “τιμής ένεκεν” απόδοση της ιθαγένειας αποτελεί την ύψιστη τιμή που επιφυλάσσει μια πολιτεία σε ένα άτομο, λόγω προσφοράς εξαιρετικών υπηρεσιών ή εν γένει εξυπηρέτησης εθνικού συμφέροντος. Κατ΄ επέκταση, θα ήταν οξύμωρο η επιβράβευση ενός ατόμου να συνεπάγεται αυτόματα με την δημιουργία μιας υποχρέωσης.

6. Οι ομογενείς. Ομογενείς οι οποίοι διακόπτουν την μόνιμη κατοικία τους στο Αζερμπαϊτζάν, στην Αρμενία, στη Γεωργία, στο Καζακστάν, στην Κιργιζία, στη Λευκορωσία, στη Μολδαβία, στην Ουκρανία, στο Ουζμπεκιστάν, στη Ρωσική Ομοσπονδία, στο Τατζικιστάν, στο Τουρκμενιστάν, στην Αλβανία και στην Τουρκία, έρχονται στην Ελλάδα απευθείας ή μέσω άλλης χώρας και έκτοτε κατοικούν μόνιμα σε αυτήν, εφόσον την 1 Ιαν 2017 είχαν συμπληρώσει το τριακοστό πέμπτο (35ο ) της ηλικίας τους (έτος γέννησης 1973 έως και 1982) δεν είναι υπόχρεοι προς στράτευση.

7. Ειδικές περιπτώσεις απαλλαγής στράτευσης.

• ​Εξαγορά στρατιωτικής θητείας. Σύμφωνα με την διάταξη του άρθρου 57 του στρατολογικού νόμου, ο ενδιαφερόμενος ο οποίος έχει συμπληρώσει το τριακοστό τρίτο (33ο ) έτος της ηλικίας του δύναται εκπληρώσει πραγματική στρατεύσιμη στρατιωτική υποχρέωση είκοσι (20) ημερών και να εξαγοράσει το υπόλοιπο της θητείας του αντί του χρηματικού ποσού των οκτακοσίων δέκα (810)2ευρώ για κάθε μήνα στράτευσης. Η εξαγορά της στρατιωτικής θητείας λογίζεται ως μερική απαλλαγή από την υποχρέωση στράτευσης.
• Συμπλήρωση του τεσσαρακοστού πέμπτου (45ου) έτους ηλικίας του στρατεύσιμου. Όλοι οι Έλληνες, από την 1η Ιανουαρίου του έτους κατά το οποίο διανύουν το δέκατο ένατο έτος μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του έτους κατά το οποίο συμπληρώνουν το τεσσαρακοστό πέμπτο (45ο) έτος της ηλικίας τους, έχουν υποχρέωση στράτευσης στις Ένοπλες Δυνάμεις, σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου αυτού. Κατ΄ επέκταση Έλληνας πολίτης, ο οποίος έχει συμπληρώσει το 45ο έτος της ηλικίας του, υπό οποιαδήποτε συνθήκες, δεν είναι υπόχρεος στράτευσης.

Η διαδικασία λήψης της απαλλαγής και το χρονικό διάστημα εντός του οποίου πρέπει να κινηθεί ο ενδιαφερόμενος ρυθμίζεται με το άρθρο 4 της με αριθμ. Φ.429.1/5/150045 (ΦΕΚ Β΄ 34/18.1.2006) « Ρύθμιση ορισμένων στρατολογικών θεμάτων» απόφαση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας, όπως ισχύει κατόπιν τροποποιήσεων.

Επρόκειτο για μια ιδιαίτερα τεχνική διαδικασία, η οποία θα ήταν συνετό να διεκπαιρεώθει από από έναν εξειδικευμένο Δικηγόρο.